SANKTUARIUM MARYJNE

W TURSKU

   Czas powstania Turska nie jest znany. Wiemy tylko, że wieś ta sławetna od roku 1764 była gniazdem możnego rodu Turskich, od którego też niewątpliwie wzięła swą nazwę. Nazwa wsi brzmiała niegdyś: Tursk. Mówią nam o tym miejscowe stare rękopisy i akta, w których dawne miano wsi występuje bardzo często. Podług Liber Beneficiorum" Jana Łaskiego należało Tursko w początkach XVI. wieku do Janów Turskich stryja i synowca. Dokumenty archiwum, rządowego w Poznaniu wymieniają w r. 1503 Wojciecha Turskiego-jako właściciela Wielkiego Turska oraz Jana i Stanisława Turskich Małego Tu r s k a. W r. 1563 Marcin Turski sprzedał całą wieś hr. Przyjemskiemu. W 76 lat później, a więc w r. 1639 Stanisław hr. Przyjemski oddał Tursko prawem zastawu Małgorzacie Iłowickiej. Około roku 1700-nego dziedzicami państwo Wolscy. Wspomina o tem w swych zapiskach pleban turski, X. Wojciech Lidnarski (pseud. Stawiszensis). W drugiej połowie wieku XVIII., w czasach cudownego objawienia się obrazu Matki Boskiej, wieś ta.należała do Anny Chlebowskiej, kasztelanowej kaliskiej. Z późniejszych dopiero dokumentów dowiadujemy się, że od r. 1826 Tursko stało się dziedzictwem właścicieli cząstkowych. W tym bowiem czasie dziedzic Turska Ignacy Suchorzewski, którego portret znajduje Się w skarbcu kościoła turskiego, podzielił wieś dla swych dzieci na cztery części. Od tej chwili miało Tursko przez pewien czas czterecn dziedziców: Salomeję z Suchorzewskich Fiorentową Rudnicką Józefę z Suchorzewskich, owdowiałą Walentową Rudnicką, oraz Jakóba i Zacharjasza Suchorzewskich. Ten ostatni kupił krótko potem część brata Jakóba. Ta separacja Turska trwała do roku 1845, gdyż w tym czasie Konstanty Zakrzewski, dziedzic Gutowa, kupił Wielki i Mały lursk wraz z Bogusławiem od dotychczasowych, wyżej wymienionych właścicieli cząstkowych. Konstanty Zakrzewski, gorący patrjota oficer polskich wojsk powstańczych, naraził się na srogie , represje ze strony Niemców, którzy go wraz z rodziną więzili prze; kilkanaście miesięcy, a na majątek rf turski nałożyli znaczną karną kontrybucję.W roku 1862 wyżej wymieniony Zakrzewskisprzedał Tursko Ignacemu Skoroszewskiemu,dziedzicowi pobliskiego Czerminka. I od tego czasu, aż do chwili obecnej dziedzicami Turska są członkowie starej rodziny Skoroszewskich. Obecnie właścicielem turskiego działu dominjalnego jest p. Władysław Skoroszewski, który wielki ten majątek odziedziczył po swym stryju sp. Wł.Skoroszewskim.